I Festiwal Gaude Mater Polonia Wincenty z Kielczy in memoriam

W niedzielę, 18 kwietnia, Chór Akademicki „Drama Per
Musica” swoim koncertem w kościele parafialnym pod
F wezwaniem Sw. Bartłomieja oficjalnie rozpoczął festiwal
w 750 rocznicę powstania hymnu Gaude Mater Polonia,
Wincenty z Kielczy in memoriam.

Do tej uroczystości Kielcza przygotowywała się od wielu miesięcy. W niedzielę, 18 kwietnia, Chór Akademicki „Drama Per Musica” swoim koncertem w
kościele parafialnym pod wezwaniem Św. Bartłomieja oficjalnie rozpoczął festiwal w 750 rocznicę powstania hymnu Gaude Mater Polonia, Wincenty z
Kielczy in memoriam.

W roku 1254 Kraków szykował się
do obchodów uroczystej kanonizacji
biskupa Stanisława ze Szczepanowa,
duchownego, którego konflikt
z królem Polski, Bolesławem
Szczodrym zakończył się śm iercią
biskupa. Po dw ustu latach starań
polskiego duchow ieństw a Stolica
Apostolska uznała argumenty strony
polskiej i wyniosła biskupa Stanisław
a na ołtarze. Ówczesny kapelan
biskupa krakowskiego, W incenty
z Kielczy był wtedy najw iększym
h a g io g ra fe m p rz y sz łe g o
świętego, i specjalnie na jego cześć
skomponował hymn Gaude Mater
Polonia, który został po raz pierw szy
wykonany podczas ceremonii
kanonizacji Sw. Stanisława.
W 750 lat po tam tych w ydarzeniach,
koncertem Chóru A kadem
ickiego U niw ersytetu O polskiego
rozpoczęto obchody rocznicy
pow stania tego najsłynniejszego
hym nu w dziejach naszego kraju.
N ieprzypadkow o chórowi akadem
ickiem u przypadł w udziale zaszczyt
w ykonania hym nu w m iejscu,
gdzie najpraw dopodobniej
W incenty z K ielczy przyjm ow ał
swoje im ię na chrzcie. Gaude Mater
Polonia stał się zwyczajowym
hym nem p o lsk ieg o śro d o w isk a
a k a d e m ic k ie g o , k a ż d o ra z o w o
obecnym na w szystkich ważniej –
szych w ydarzeniach na polskich
uczelniach.
Festiwal zorganizow any został
staraniem U rzędu M arszałk o w skiego
W ojewództwa Opolskiego
oraz parafii pod wezwaniem Sw.
Bartłom ieja w Kielczy. O w spólnej
p racy nad przy g o to w an iem
uroczystych obchodów pow stania
h y m nu p rz y p o m n ia ła p o d c z a s
otw arcia festiw alu w icem arszałek
w ojew ództw a Ewa Rurynkiewicz,
głów na inicjatorka zorganizow ania
festiw alu, podkreślając wkład
proboszcza parafii w Kielczy księdza
Jana W ypióra w dzieło szczęśliwego
sfinalizow ania wspólnych
starań. Patronat honorowy nad festiwalem
objęli: M inister K ultury
i Dziedzictwa Narodowego Waldem
ar D ąbrow ski, A rcybiskup A lfons
N o sso l, M a rsz ałek W ojew
ództw a O po lsk ieg o G rzegorz
K ubat, reprezentow any podczas
uroczystości przez w icem arszałek
Ewę Rurynkiewicz i w icem arszałka
Ryszarda Gallę, a także Prezydent
M iasta O pola R yszard Z e m
baczyński.
– Gaude M ater Polonia jest nazbyt
znaczącą pieśnią w polskim
środowisku, aby m ożna było pozostawić
to na uboczu poczynań inicjatyw
kulturalnych, zwłaszcza w
kontekście 750-lecia jej powstania
– mówił w słowie wstępnym Z bigniew
Pawlicki, dyrektor festiw alu.
– Gerardowi Labudzie, w ybitnem
u polskiem u historykow i zawdzięczamy,
że festiwal może odbyć
się tutaj, w Kielczy, gdyż to
właśnie on, ponad dwadzieścia lat
temu skierował uwagę środowiska
historycznego na K ielczę, m ałą
m iejscow ość niedaleko Strzelec
Opolskich, jego zdaniem rodzinną
w ieś au to ra hym nu. Do dzisiaj
trw ają dyskusje nad rodow odem
W incentego, pierwotnie przypisanego
K ielcom , ale coraz w ięcej
przesłanek w skazuje na K ielczę,
jako miejsce jego urodzenia.
Po słowie mówionym przyszedł
czas dla Chóru A kadem ickiego.
Oprócz hymnu m istrza W incentego,
który otw ierał i zamykał niedzielny
koncert chórzyści zaprezentowali
kilkuczęściowy program,
na który składały się pieśni sakralne
autorstwa m.in. Wacława z Szam
otuł, M ozarta, Stanisław a M oniuszko,
Javiera Busto, Gottfrieda
Homilliusa, ale w kolejnych odsłonach
nie zabrakło też utw orów z
lżejszego repertuaru. Uwertura do
„Cyrulika sewilskiego” Gioachino
R ossiniego, „P o lo n ez” Ju liu sza
Swidra, a nawet „Only You” Vince’a
Clarka i zespołu Yazzou zabrzmiały
w wykonaniu chóru wręcz
przebojow o. I nic dziw nego, że
chórzyści długo przyjmowali owacje
licznie zgromadzonych widzów,
którzy na stojąco okazywali swoje
uznanie dla młodych artystów.
Koncert w K ielczy był pierw szym
z cyklu imprez zaplanow anych
w ramach festiwalu. Tego samego
dnia, o godzinie 19.00 Chór
Akademicki w ystąpił z koncertem
w kościele pod w ezw aniem Sw.
Magdaleny w Dobrodzieniu. Kolejne
odsłony festiwalu zaplanowane
Wycieczka w przeszłość Kielczy
zostały na następne tygodnie kw ietnia
i maja.
– To było wielkie przeżycie – pow
iedziała po koncercie m ieszkanka
Kielczy – zaprosiłam siostrę z
Olesna na ten koncert, i obie je steśmy
pod wrażeniem. Rozmawiałam
z sąsiadami, wszyscy uważają, że
takiego koncertu jeszcze nie było
w Kielczy. Na pewno przyjdziem y
na następne.
Oblężenie przeżywała także zabytkowa
chata stojąca tuż obok kościoła
w Kielczy. Otwarta tego dnia
dla zw iedzających w zbudzała zachw
yt swoim estetycznym w nętrzem
i ciekawiła wystawami fotograficznymi,
głównie związanymi z
Kielczą i jej historią. Mieszkańcy i
goście z dużym zainteresowaniem
oglądali prezentowane zdjęcia, próbując
nierzadko odnieść je do obecnej
zabudowy miejscowości, co nie
zawsze było łatwe, bowiem wielu
domów uwiecznionych na zdjęciach
fizycznie już w Kielczy nie ma.
Pierw sza część festiwalow ego
cyklu ju ż za nam i, i nie sposób
wspominać ją inaczej niż jako sukces
zarówno organizacyjny jak i artystyczny.
Będzie jeszcze okazja do
obcowania ze sztuką w ramach tego
festiwalu, i serdecznie na jego kolejne
odsłony zapraszamy.
Wiesław Kaczmar
kaczm ar@ strzelecopolski.pl
PROGRAM
18 kwietnia 2004 r„ godz. 16.00
Kielcza, Kościół pw. św. Bartłomieja
18 kwietnia 2004 r.,godz.l9.00
Dobrodzień
Kościół pw. św. Marii Magdaleny
Akademicki Chór
Uniwersytetu Opolskiego
„Dram m a Per Musica”
dyrygent – Elżbieta Trylnik
24 kwietnia 2004 r.,godz. 18.00
Brzeg, Zamek Piastów Śląskich
25 kwietnia 2004 r., godz. 16.00
Kielcza, Kościół pw. św. Bartłomieja
Zespół muzyki dawnej
„Dekameron”
kier. art. Tadeusz Czechak
2 maja 2004 r., godz. 15.00
Klucz
Kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej
Poznański zespół wokalny
„Affabre Concinui”
kier. art. Piotr Lewandowski
3 maja 2004 r.,godz. 10.30
Opole
Katedra pw. św. Krzyża
Uroczysta Msza Święta w rocznicę
uchwalenia Konstytucji 3 Maja
Udział biorą:
prof. Joachim Grubich – organy,
Schola Cantorum Opoliensis „Legenda”,
Chór „Capricolium”,
Chór Katedry Opolskiej, Chór „Cantabile”,
Chór Międzyparafialny z Zawadzkiego
8 maja 2004 r., godz. 19.00
Kielcza, Kościół pw. św. Bartłomieja
9 maja 2004 r., godz. 16.00
Moszna, Kościół pw. Niepokalanego
Serca Najświętszej Maryi Panny
9 maja 2004 r., godz.19.30
Głuchołazy, Ośrodek Caritas
Konstanty Andrzej Kulka – skrzypce
Zespół kameralistów
„Camerata Vistula”
kier. art. Andrzej Wróbel
Muzeum Wsi Opolskiej zaprasza na imprezy towarzyszące
Kielcza, 25 kwietnia, godz. 13-15 Kielcza, 8 maja, godz. 14-18
FESTYN ŚREDNIOWIECZNY JARMARK LUDOWY
w spółorganizatorzy: O polskie Bractwo Rycerskie i Stow arzyszenie Twórców Ludowych
D yrektor festiwalu – Zbigniew Pawlicki
Z Kielczy czy z Kielc?
Wprawdzie profesor Gerard Labuda wyraźnie sugeruje, że autor hymnu
„Gaude Mater Polonia” bardziej pasuje rodowodem do Kielczy
niż Kielc, gdzie w pisała go tradycja historyczna, ale do tej pory zdania
w środowisku polskiej mediewistyki są podzielone. Jak zakończy
się ten spór?
– Więcej przemawia za K ielczą niż Kielcami – mówi ksiądz Jan
Wypiór, proboszcz parafii w Kielczy. – Profesor Labuda swój w niosek
wysnuł ze związków Wincentego z rodziną Odrowążów, wywodzących
się z Kamienia Śląskiego, wszak był kapelanem u biskupa
Odrowąża. Ale ostatnio pojawił się jeszcze jeden wątek, który przemawia
na korzyść Kielczy. Otóż znaleziony został dokument z XIII
wieku, który mówi o tym, że wieś K ielca oraz kilka innych m iejscowości
zostały zakupione przez rycerza Skarbimira z rodu Awdańców.
We władaniu pozostaw ały te m iejscowości prze prawie trzy
wieki, ale najważniejsze jest to, że ród Awdańców m iał liczne włości
wokół Krakowa. To kolejna wskazówka pokazująca związki Kielczy
i Krakowa w tamtym czasie. Myślę, że rodowód Wincentego znajdzie
ostatecznie potwierdzenie, a miejscem urodzenia będzie nasza Kielcza